Katolickie Stowarzyszenie Młodziezy po raz pierwszy zostało powołane do życia jeszcze przed II Wojną Światową. W czasach PRL zostało uznane przez ówczesne władze za nielegalne i rozwiązane. W październiku 1990 r. Konferencja Episkopatu Polski reaktywowała KSM, nadając mu osobowość prawną kościelną. Stowarzyszenie zostało zarejestrowane trzy lata później, zyskując osobowość prawną cywilną.

KSM posiada swoją tożsamość, której elementami są godło, hymn, legitymacja, odznaka, zawołanie, hasło i pozdrowienie, sztandar i uroczyste przyżeczenie (więcej w dziale TOŻSAMOŚĆ). Patronami Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży są św. Stanisław Kostka i bł. Karolinka Kózkówna.

KSM sięga swymi korzeniami do Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej (SMP) powstałej w Poznaniu w 1919 r. W latach 1930-34 biskupi powołali Akcję Katolicką, którą tworzyły cztery kolumny: Katolicki Związek Mężów (KZM); Katolicki Związek Kobiet (KZK); Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej (KSMM) oraz Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej (KSMŻ). Główny trzon w obu stowarzyszeniach młodzieżowych stanowili członkowie dotychczasowego SMP oraz Sodalicji Mariańskiej. Dwie młodzieżowe kolumny Akcji Katolickiej prowadziły własną działalność, posiadały własne władze i struktury organizacyjne. Organem koordynującym działalność była Naczelna Rada Akcji Katolickiej. Patronem stowarzyszeń młodzieżowych Akcji Katolickiej obrano św. Stanisława Kostkę, a świętem patronalnym Uroczystość Chrystusa Króla.

KSMM i KSMŻ funkcjonowały pod hasłem: "Budujmy Polskę Chrystusową" obejmującą działalność religijną, kulturowo - oświatową, charytatywną, społeczno - patriotyczną

Czasy przedwojenne to okres życia i działalności Stanisława Kostki Starowiejskiego, wielkiego działacza Akcji Katolickiej związanego z terenem naszej obecnej diecezji zamojsko - lubaczowskiej. Urodził się 11.05.1893 r. w Ustrobnej (obecna parafia w diecezji rzeszowskiej). Po poślubieniu Marii Szeptyckiej osiadł w Łaszczowie. W ramach Akcji Katolickiej był organizatorem wielu zlotów i pielgrzymek SMP, KSMM i KSMŻ, m.in. zorganizował pielgrzymkę w 1933 r. do Częstochowy, w 1934 r. zlot SMP w Tomaszowie Lubelskim, w 1934 r. zlot KSMM i KSMŻ w Tyszowcach, w 1935 r. zlot KSMM i KSMŻ w Łaszczowie. Organizował również szkolenia liderów oraz rekolekcje dla Katolickich Stowarzyszeń, głównie w Łaszczowie i Łabuniach. W dniach 07 - 15.12.1938 r. w Łaszczowie zorganizował kurs ideowo - społeczny dla 44 przedstawicieli KSMM powiatów: tomaszowskiego, hrubieszowskiego oraz zamojskiego. Jedną z ostatnich inicjatyw Starowiejskiego w Akcji Katolickiej, przed wybuchem II wojny światowej, były zorganizowane przez niego rekolekcje zamknięte dla druhów KSMM w dniach 19 -22.05.1939 r. w Łaszczowie. W okresie II wojny światowej aresztowany i zamordowany w obozie w Dachau. Zmarł w Wielki Piątek 1941r. Ojciec Święty Jan Paweł II podczas VII pielgrzymki do Ojczyzny w 1999r. beatyfikował 108 męczenników II wojny światowej, w tym Stanisława Starowiejskiego.

Na terenie naszej diecezji działały liczne Stowarzyszenia nie tylko przy kościołach parafialnych, ale również w poszczególnych wioskach.

Lata wojny i powojenne były trudnym okresem w dziejach Akcji Katolickiej, ale jej członkowie wychowani w duchu miłości Boga i Ojczyzny stanowili wzór postawy chrześcijańskiej. Wielu członków Stowarzyszeń walczyło o wolność Ojczyzny w szeregach Armii Krajowej. Kiedy w 1953 r. władze komunistyczne zawiesiły działalność KSMM i KSMŻ, młodzi się nie poddali. Spotkania - choć nieoficjalne - odbywały się nadal, mimo iż narażało to ich uczestników na surowe represje ze strony władz (nie wyłączając więzienia i tortur). Warto wspomnieć, że spotkania prowadzone były również przez ks. kard. Karola Wojtyłę, wcześniejszego asystenta KSMM w Niegowici. Dzięki zaangażowaniu KSM-owiczów idea Stowarzyszenia przetrwała do przełomowego dla Polski roku 1989.